KRISTO STOJA
AGRON ÇALAJ – KJO
ZEMËR E MADHE
Një burrë i thjeshtë, një
njeri i zakonshëm, që në fytyrë i rrëzëllen buzëqeshja, e sheh gjithmonë tek
bën itinerarin e përditshëm nga një lagje periferike për në qendrën e re të
qytetit e kthim. Pjesa më e madhe e banorëve të kësaj lagjeje e bëjnë rrugën me
urban, kurse ai e përshkon distancën, goxha të gjatë, me “makinën e babait”.
-Ndihem më i qetë, më i
lehtësuar. Lëvizja me këmbë e kuptoj që më bën mirë. Pastaj takoj shokë, takoj
miq, shkëmbej një mendim, mësoj një të re, - shprehet Agroni.
I pata dhuruar mikut tim
librin “Brenda vetes”, botuar kohët e fundit. Më shumë i kishte pëlqyer tregimi
“Ankthi i nënës”. Hoqa paralelen me portretin “Dedeja” që Agroni ka rikrijuar
në librin kushtuar nënës së vet. Ky është një krijim i dashur plot ndjenjë, i
ngrohtë, ku lexuesi menjëherë zbulon dashurinë e birit për nënën e tij të mirë,
dashuri që rrjedh nga gjithçka ka bërë kjo grua me sakrificat e saj për të
rritur fëmijë të denjë, të arsimuar, të zotë për veten dhe shoqërinë. Dhe,
ndërsa ecën mes rreshtave të librit, ndien aromën e tokës si aromën e bukës që
del nga saçi, ndien gurgullimën e ujërave të kristalta që mbushin me jetë
Klosin, ndihesh si poshtë pemëve të rënduara nga frutat, midis kopshteve me
zarzavate të shumëllojshme, gjendesh gjoksmbushur nga aromat e pyllit,
lëndinave, ndërsa bletët të ngarkuara me polen nxitojnë për ta kthyer atë në
mjaltë. E në këtë blerim, në këtë peizazh, në këtë mozaik të qëndisur bukur
gjen edhe praninë, dorën, djersën, kontributin e Dedesë, kësaj nëne të palodhur
e të lidhur pazgjidhshmërisht me fshatin.
Agron Çalaj, ky bir i Klosit
të Mallakastrës, e kishte një dëshirë: t’i shërbente familjes, fshatit, zonës,
duke kontribuar në zbukurimin e tokës, në shtimin e llojeve të bimëve të
kultivuara, në rritjen e prodhimeve bujqësore dhe në përzgjedhjen e varieteteve
më cilësore, më të shijshme, më të ushqyeshme.
Koha dhe detyra e ndau
fizikisht nga fshati, por ai nuk iu nda atij. Shpesh herë në bisedat tona më
pyeste për varietete bimësh e lulesh. Më kërkonte t’i gjeja dhe, sa herë
shkonte në fshat, shkonin edhe të rejat.
Për shkak të detyrës si
ushtarak, Agroni punoi gjatë në Lunxhëri. Atje u bë mik me fshatarët, u bë i
shtëpisë, si i thonë. Një ditë e ftoi një mikun e tij nga Dhoksati, Pavli
Kacin, në fshatin e tij në Klos. Tri ditë qëndruan dhe Pavli mysafir u undua
t’i japë gjithë përvojën e tij me bletët vëllait bletërritës të Agronit.
-Ti je agronom i lartë, -
më thoshte shpesh në bisedë, - dhe unë kam nevojë të përfitoj prej teje.
Pyet dhe ato që merr i
zbaton në praktikë. Kudo ku ka njerëzit e vet, ai shkon me duart plot. Atje ku
shkon ai, shkon ngrohtësia, dashuria, mirësia. Ai ka zemër të bardhë, të madhe,
të butë. Nga sytë e Gones buron një dritë e pastër dhe në fytyrë i ravijëzohet
buzëqeshja. Ai nuk e njeh padrejtësinë, mungesën e respektit, të korrektesës.
Nuk është i ri në moshë, por energjia nuk i mungon dhe është i gatshëm për të
kontribuar në çdo moment. Një njeri i tillë, plot virtyte, i rritur mes
vështirësive të fshatit, i rrahur nga dallgët e jetës, i pandarë nga Klosi i
tij, i gjendur pranë nënës hallemadhe dhe të tijve, nuk mund të rrinte pa
shkruar me fjalë zemre për ta...
10 dhjetor 2011